روز یکشنبه آینده انتظار می‌رود، صدها نمونه «تظاهرات علیه مونسانتو» در سراسر جهان برگزار شود. گروه سازمان یافته‌ای با همین نام؛ هدف خود را «آموزش دادن جهانیان درباره جنایاتی که مونسانتو علیه بشریت مرتکب شده است» نامیده است.
امسال هشتمین سال برگزاری این راهپیمایی‌ها است که میلیون‌ها نفر در آن شرکت می‌کنند. برای چندین دهه، کُنِش گران حوزه تأثیرگذاری مواد شیمیایی، برای از بین‌بردن علف‌های هرز و محصولاتی که از لحاظ ژنتیکی تغییر یافته‌اند، مونسانتو را بزرگ ترین عامل فساد و شرارت معرفی کرده‌اند.
این مجادله در سال ۱۹۶۲ آغاز شد. زمانی که شرکت آمریکایی بیوتکنولوژی کشاورزی تبدیل به یک تولید کننده اصلی سلاح شیمیایی به نام "عامل نارنجی" شد که توسط ارتش ایالات متحده با اثرات ویرانگر در جنگ ویتنام مورد استفاده قرار گرفت.
در سال ۱۹۷۴ مونسانتو محصول "راندآپ" را در بازار عرضه کرد. این علف‌کُش که حاوی «گلیفوزیت» است، به عنوان محصولی مناسب و بی‌خطر برای از بین بردن علف‌های هرز تبلیغ می‌شد، ادعایی است که از آغاز مسبب مناقشات جهانی شده است. این محصول علف‌کُش در سراسر جهان استفاده می‌شود و هر ساله برای این شرکت میلیاردها دلار درآمد ایجاد می‌کند.
در سال ۱۹۹۶ مونسانتو یکی از نخستین شرکت‌هایی بود که به تولید محصولات گیاهی ژنتیکی تغییریافته می‌پرداخت و امروز، بزرگترین تولید کننده دانه‌های مهندسی شدۀ ژنتیکی برروی زمین است. این میزان حدود ۹۰ درصد از کل بازار را تشکیل می‌دهد.
اما در سال ۲۰۱۵، آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC)، وابسته به سازمان بهداشت جهانی، یک حکم کوچک اما بسیار مهمی را صادر کرد و آن این بود که محققان دریافتند «گلیفوزیت» احتمالا سرطان زا است.
صدور این حکم زبان اعتراض افرادی که مدعی بودند قرار گرفتن در معرض علف کش موجب ابتلای آنها به سرطان شده است را باز کرد. کشاورزان، باغبانان، و باغداران درسراسر جهان ادعا کردند که این علف‌کُش شخص آنها یا عزیزانشان را مبتلا به بیماری کرده است.
اولین شخص دووین جانسون باغدار کالیفرنیایی بود که به وی مبلغ ۲۸۹ میلیون دلار (حدودأ معادل ۲۲۷ میلیون پوند) از جانب مونسانتو برای قرارگرفتن در معرض سرطان اعطا شد. هفته گذشته هیأت منصفه دادگاهی در کالیفرنیا حکم پرداخت بیشترین میزان خسارت از طرف این شرکت را با اعطای مبلغ ۲ میلیارد دلار، به یک زن و شوهر که هر دو ادعا کرده بودند محصول "راندآپ" باعث ابتلای آنان به سرطان شده است، را صادر کرد.
شاکیان مونسانتو بر این باورند که این شرکت به آنها درباره خطر ابتلا به سرطان محصولات علف‌کُش خود هشدار نداده است. وکلای مونسانتو می‌گویند محصولات علف‌کُش بی خطر هستند و پرونده‌های تشکیل شده علیه این کمپانی بر اساس اطلاعات "بی‌ارزش و فریبکارانه" است.
حق با کیست؟
این موضوع که "راندآپ احتمالا سرطان زا است" به این معنی نیست که باعث ایجاد سرطان این افراد به خصوص شده است. در سال ۲۰۱۷، سازمان نظارت بر سلامت مواد غذایی اروپا «گلیفوزیت» را مورد ارزیابی قرار داد و اعلام کرد آن میزان که افراد در معرض این ماده قرار می‌گیرند باعث به خطر افتادن سلامت عمومی نیست.
طبق نظر پروفسور ریچارد استیونز، استاد دانشگاه کانکتیکات، این مطالعه بیشتر از شواهد مشابهی که آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان در نظر گرفته است بهره برده، اما تفسیر آن متفاوت است. پروفسور استیونز درمقاله‌ای که در وبسایت علمی "کانورسیشن (گفتگو)" به چاپ رساند گفت که تقریبا هیچ زمان برای سرطان "علت خاصی" قابل اثبات نیست.
"مصرف سیگار بسیار خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می دهد، اما غیرممکن است که ثابت شود که سرطان ریۀ یک فرد سیگاری به علت سیگار کشیدن است، چرا که حتی افراد غیر سیگاری نیز گاهی به سرطان ریه دچار می‌شوند. هیچگونه تست آزمایشگاهی قابل اعتمادی برای شناسایی علت خاص سرطان وجود ندارد."
با این حال، مونسانتو محکوم شده که در برخی مقالات علمی مشارکت مشکوک داشته است. مدعیان پرونده علیه مونسانتو معتقد بودند که این شرکت «فعالیت سازماندهی شده درازمدت با اطلاعات نادرست را برای متقاعد کردن سازمان‌های دولتی، کشاورزان و عموم مردم در بی خطر بودن محصول "راندآّپ" به راه انداخته است».
باورها بر این است که مقاله‌ای علمی که در سال ۲۰۱۵ داده‌های آماری آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان در مورد اینکه اینکه «گلیفوزیت» می‌تواند عامل سرطان انسانی باشد را زیر سوال برده، با مونسانتو مرتبط بوده است. نمونه‌های دیگری نیز از دخل و تصرف بدون اعلام مونسانتو در مقالات علمی پیدا شده است.
برخی ازاساتید و محققین دانشگاهی اعتقاد دارند که سابقه بد مونسانتو بالاخره برایش دردسرساز شده باشد. دکتر یان ماسگرایو از دانشگاه آدلاید می‌گوید: «ممکن است که عداوت نسبت به مونسانتو و ارگانیسم‌های ژنتیکی تغییریافته در نوع تصمیم گیری هیأت‌های منصفه تاثیر بیشتری از هر تحقیق علمی داشته باشد".
پس از جلسات دادگاهی که نظرات عمومی بسیاری را نیز به خود جلب کرده، لس آنجلس و شهرهای حومه تصمیم گرفته‌اند، تا بدست آمدن شواهد واضح تر، استفاده از "راندآپ" را متوقف کنند.
به گفته پروفسور استیونز، مونسانتو می‌تواند مسیری را دنبال کند که شرکتی که امروزه به نام جانز مانویل شناخته شده، در دهه ۱۸۸۰ با تولید محصولات حاوی «آزبست» آغاز کرد.
"پس ازآنکه بسیاری از مطالعات اپید میولوژیک نشان داد که قرار گرفتن در معرض آزبست موجب ایجاد درصد بالایی از سرطان ریه، به‌ویژه «مزوتلیوما» می‌شود و پس از دادخواهی‌های متعدد، این شرکت در سال ۱۹۸۲ ورشکست شد.
او گفت: «دارایی‌های آن به منظور ایجاد حساب مخصوص پرداخت خسارات مالی به افرادی که آسیب‌های آسیب دیده را تشکیل می‌دهند، ضبط شد».
هنوز خیلی زود است که بدانیم آیا شکایت‌ها علیه مونسانتو تأثیر و یا تغییرات اساسی در نحوه استفاده از "راندآپ" خواهد داشت یا خیر. با این حال، ۷۰ درصد فروش این شرکت از ۱۷۰۰ بذر ثبت رسمی شده به دست آمده است. در ایالات متحده، ۹۰ درصد ذرت، سویا، پنبه و چغندر قند ژنتیکی تغییر یافته از دانه‌های ثبت شده مونسانتو هستند.
به رغم نگرانی در مورد علف‌کُش این شرکت، تقاضا برای محصولات ژنتیکی تغییریافته، به منظور کمک به تغذیه جمعیت جهانی که سریعا در حال رشد است، رو به افزایش است.
به نظر بعید می‌رسد که این غول کشاورزی-شیمیایی به این زودی‌ها نابود شود.
© The Independent
